Deniz ve Cihan yaklaşık 5 yıldır birlikteler. Münasebetlerinde kimi problemler yaşıyorlar. Bu sıkıntılara gelin birlikte bakalım.
1 – Cihan, Deniz’in her yaptığını ve her gittiği yeri bilmek istiyor. Buna yorumun;
Evren, Deniz’i merak ediyor olabilir.
Evren, Deniz’i bir şeylerden müdafaaya çalışıyor.
İlişkide karşılıklı bilgi paylaşımı kıymetli.
Bu inançsız, şiddet içeren bir münasebet biçimi.
Açıklama: Partneri denetim etme isteği beraberinde ziyan verici davranışları da getirir. İnançsız şiddet içeren bu cins bağlarda ruhsal şiddetin yanında öbür şiddet çeşitleri (fiziksel, cinsel, ekonomik, dijital) de yaşanabilir.
2 – Deniz, hengame ettiklerinde Evren’in duvarı yumrukladığını söyledi. Evren’in öfkesi sence;
Deniz’e yönelmediği için şiddet sayılmaz.
Fiziksel şiddettir.
Açıklama: Fiziksel şiddet yalnızca vücuda yönelik olmaz ve tehlike hallerini de kapsar. Şiddet uygulayanın kapıyı tekmelemesi, duvar yumruklaması, cam ya da telefonu kırması da fizikî şiddet örneklerindendir ve yarattığı kaygı ise ruhsal şiddettir. Şiddete maruz bırakılan kişi üzerinde derin tesirleri vardır.
3 – Cihan, Deniz’e el latifeleri yaparak onu öpmeye çalışıyor. Deniz bunu istemediğini bir türlü söyleyemiyor. Sence;
Sessiz kalıyorsa bu “evet” demektir.
İlişkide dokunmak, şakalaşmak olağandır.
Bu bir cinsel şiddettir.
Açıklama: Bir alakada istenmeyen cinsel davranışlar olduğunda sessiz kalmak “evet” demek manasına
gelmez. Kişinin karar verme yetisinin manipüle edildiği durumlar (onay inşası) yaşanabilir. Tam bir rıza-onay olmadığı için bu bir cinsel şiddet örneğidir.
4 – Tüm harcamalara Cihan karar veriyor. Sence;
Bu âlâ bir şey. Aşikâr ki matematikten anlıyor.
Çok problem edilecek bir durum değil bu.
Bu bir ekonomik şiddet biçimidir.
Açıklama: Yakın partner bağlantısında, maddi güç bir şiddet aracı olarak öteki kişiyi denetim etmek, denetlemek için kullanılıyorsa bu bir ekonomik şiddettir.
5 – Deniz bir iş toplantısındayken Evren’in aramasına karşılık veremedi. Cihan ısrarla ileti atmaya devam ediyor. Bu durum sık sık tekrarlanıyor. Sence;
Evren endişelenmiş olabilir.
Deniz en azından bir ileti atabilirdi.
Bu bir ısrarlı takiptir.
Açıklama: Güvenli bir alakada taraflar birbirini kısıtlama ve denetleme muhtaçlığı duymazlar. Her bildiriye ve her aramaya çabucak karşılık vermenin beklenmesi “ısrarlı takip” göstergesidir.
6 – Cihan, bağın başında Deniz’den toplumsal medya hesaplarının şifrelerini istedi. Sence;
Bu birbirlerine olan inancın işareti.
Evren de şifrelerini verdiyse sorun değil.
Bu bir dijital şiddettir.
Açıklama: Şifreler ferdî datalardır. Ferdî datalarının hem gündelik hayatta hem de dijital alanlarda korunması gerekir. Şifre paylaşımı, yakın partner ilgilerinde, denetim isteğinin bir sonucudur ve bir dijital şiddet örneğidir.
7 – Deniz, yaşadıklarından ötürü kendini suçluyor ve daima Evren’den özür dilerken buluyor. Sence;
Ortamı sakinleştirmek için özür dilenebilir.
Bu bir ruhsal manipülasyon örneğidir.
Açıklama: Kişinin kendi hafızasını, algısını ve ruh sıhhatini sorgulatıp, kendini irdelemeye iten, bir çeşit kötücül yönlendirmeye, ruhsal manipülasyon (gaslighting) denir. Bu yönlendirmeye maruz kalan
şahıslar kendilerini sık sık özür dilerken bulabilir.
8 – Cihan, Deniz hoşlanmadığı halde ona daima armağan alıyor, sevgi dolu bildiriler atıyor, herkesin içinde romantik sevgi şovlarında bulunuyor. Sence;
Bu yeterli bir şey.
Bu bir “aşk bombardımanı” (love-bombing), şiddet döngüsünün bir parçası
Açıklama: Aşk bombardımanı; bir kişiyi dikkat ve sevgi şovlarıyla etkileme teşebbüsüdür. Farklı hallerde, olumlu ya da olumsuz hedefler için kullanılabilir.
İstismar ve şiddet döngüsünün mümkün bir kesimidir.
9- Cihan ve Deniz’i tanıyor olsaydınız bu alakaya yorumunuz;
Özel bir sorun, karışamam.
Zamanla düzelirler.
İlişkide karşılıklı yanılgılar olabilir.
Bu bir yakın partner şiddeti durumu.
Açıklama: Bu bağda örneklendirilen davranış kalıplarının birden fazla yakın partner şiddeti olarak tanımlanabilir. Yakın partner şiddeti, ilgilerde bir partnerin ötekini baskı ve denetim altında tuttuğu, birey üzerinde uzun müddetli tesiri olan şiddet biçimidir.
10 – Deniz’in arkadaşı olduğunu düşün, ona ne kederin?
Bir an evvel o bireyden ayrılmasını tavsiye ederdim.
Onun yanılgısı olmadığını söylerdim.
Yargılamadan dinlemeye çalışırdım.
Hep yanında olduğumu söylerdim.
Açıklama: Yakın etrafımızda şiddete maruz bırakılan biri olduğunda sessiz kalmayabiliriz. “Neden ayrılmıyorsun” üzere sözlerden kaçınarak, istediği vakit onu dinleyeceğimizi ve her vakit onun yanında olacağımızı iletebiliriz. Mağdur suçlayıcılık yapmadan şiddetin, uygulayanın hatası olduğunu ve şiddetin
hiçbir mazereti olamayacağını hatırlatabiliriz.
* İsimler ve olaylar gerçek değildir. Yalnızca bu çalışma için hazırlanmıştır. * Bu test UN Women’ın ‘shesaidno.info’ isimli internet sitesinde de yer alıyor.